Adaçayı Nasıl Kullanılır?
Siyah çaya alternatif olarak içilen bitki çayları arasında önemli yere sahip olan adaçayı, soğuk algınlığının etkilerini azaltmada da yardımcı oluyor.
Adaçayının lezzet kültürümüzdeki yerini tarihsel açıdan değerlendiren Ekrem Sezik şunları söylüyor: “Altmışlı yıllarda, Muğla – Marmaris çevresindeki kahvelerde ve halk arasında çay olarak daha çok adaçayı içilirdi. Hafif sarı renkli ve kendine has kokulu olan bu çay, diğer bölgelerde pek bilinmezdi. Turizmin ve iletişimin artması sonucu, yavaş yavaş büyük şehirlere yayılmaya başladı. Aktarlarda demetler halinde satılmaya başladı ve hâlâ satılıyor.”
Adaçayının bilimsel adı, “Salvia fruticosa” olan çalı şeklinde bir bitki olduğunu belirten Ekrem Sezik sözlerine şöyle devam ediyor: “Batı ve Güney Anadolu’da Akdeniz iklimine sahip bölgelerde yabani olarak yetişiyor. Son yıllarda az da olsa kültürü yani tarımı da yapılmaya başladı. Bir de bilimsel adı Salvia officinalis olan ‘tıbbi adaçayı’ var. Bu bitkinin yaprakları, değişik tıbbi amaçlarla kullanılıyor. Bitki, ülkemizde yetişmiyor ama yetiştiriliyor. Tıbbi adaçayının taşıdığı uçucu yağın kimyasal yapısı adaçayından farklı.”
Adaçayı, bitkinin tüylü yapraklarının veya yapraklı saplarının kurutulması ile elde ediliyor. Halk arasında çay olarak içilmesinin yanında halk ilacı olarak bilhassa soğuk algınlığında kullanılıyor.
Adaçayı nasıl kullanılır?
“Porselen bir kupa içine bir poşet adaçayı konur, üzerine kaynar su ilâve edilir, 5 dakika kadar bekletilip, poşet çıkarılır ve içilir. Fazla tutulursa acı maddeler de suya geçeceği için, içilemeyecek bir lezzet meydana gelir. Günde 3 kupa adaçayı içilmesi yeterli antioksidan alımını sağlayacaktır. Şeker ilâvesi isteğinize bağlı.”
“Çayı, antioksidan etki için kullanılan hazırlama yöntemi ile hazırlanır. Hastalık sırasında ve iyileştikten sonra birkaç gün, günde 4-5 kupa içilmesi yeterlidir. Sentetik maddelerden hazırlanan gargaralar yerine adaçayı ile gargara yapılması da boğaz ağrısı olanları rahatlatacaktır.
Gargara şu şekilde hazırlanır: 1 poşet adaçayı, porselen bir kupaya konur üzerine kaynar su ilâve edilir, 10 dakika kadar bekletilir. Poşet çıkarılır, ılık hale gelmesine kadar beklenir ve ılık çay ile gargara yapılır.”
