Dikey Bahçe Nasıl Yapılır?
Dikey bahçeler ev ve bahçelerde de kullanılabilir. Uygulandığı duvarı yaşayan, yemyeşil bir panel haline getiren dikey duvarlar, doğal bir ortam özleyen herkesi mutlu edecek bir uygulamadır.
Kendi dikey bahçenizi hazırlamak için doğru malzemeleri, doğru lokasyonu ve doğru bitkileri seçmek öncelik taşır. Bunları yaptıktan sonra, uygulama aşaması ve bahçenin bakımı ise yeşili seven herkese en büyük keyifi verecek süreçlerdir.
Bahçenizde kullanılmayan duvarlar var ve bu duvarlar arasında istediğiniz çiçek kokusunu almak, ortamda bir orman esintisi yaratmak istiyorsanız, dikey bahçeler oluşturabilirsiniz.
Dikey bitkilendirme, dik yüzeyde oluşturulan toprak haznelerinin içerisine bitkilerin yere paralel olarak yerleştirilmesiyle gerçekleşir. Bahçenizin küçük olması, dikey bitkilendirmeye engel bir durum değildir. Batıda “green wall” olarak bilinen bu sistemde bitkiler, hazırlanan çelik saksılara dikey olarak yerleştirilir. Saksıların konstrüksiyonu, bitkiler sulandığında toprağın dışarı akmasına engel olmak amacıyla membran ile kaplanır. Dikey bitkilendirme için, saldırgan büyümeyen türde bitkiler seçilmelidir.
Dikey bitkilendirmede, bitkiler her zaman otomatik sulama sistemi ile sulanmalıdır. Kullanılan toprak, geçirgen ve besin bakımından zengin olmalıdır.
Dikey bitkilendirme, duvarlara sarmaşık sardırmaktan daha maliyetli ve zahmetli olabilir, ancak kullanışlı ve dekoratif olarak mükemmel sonuçlar veren bir sistemdir. Bu yöntemin bakım açısından kolaylığı olmasının yanı sıra, doğal bir ses ve ısı yalıtım ile havayı temizleme özelliği vardır.
Yılın her ayı renkli bir bahçe imkânı sunan dikey bitkilendirmenin, uzman ekipler tarafından yapılması önemlidir. Aksi takdirde birçok konuda problem yaşayabilir ve bitkilerin ölümüne neden olunabilir.
Dikey Bahçe Oluşturun
Dikey bahçenin çeşidine karar verin
Dikey bahçelerin farklı çeşitleri bulunur. Alternatiflerden biri, çeşitli saksıları bir duvar üzerinde birarada dizerek oluşturulan bahçedir. Bir diğer alternatif duvara monte edilen keçe ya da çadır bezinden yapılmış ceplere bitkiler yerleştirmektir. Dikey bahçe oluşturabilmek için duvara asılmak üzere üretilmiş olan ve bitki yerleştirmek için bölmeleri bulunan hazır ürünler da kullanılabilir. Bu tip ürünlerde peyzaj kumaşı genellikle ürünün arkasında, altında ve yanlarında bulunur.
Yerleşimini planlayın
Dikey bahçenizin yerleşimini planlarken, güneş ışığını ve kullanmak istediğiniz bitkileri göz önünde bulundurmanız gerekir. Bazı konteynerler modülerdir, yani yazın dışarıda, kışın ise içeride kullanabilirsiniz.
Bitkilerinizi seçin
Dikey bahçede sukulentlerin yanı sıra, otlar, sebzeler, eğrelti otları gibi farklı bitki türlerini kullanabilirsiniz. Bitki seçerken, bitkinin dikey yetişmeye ne denli elverişli olduğunu da dikkate almanız gerekir. Odunsu bitkilerdense, otsu bitkileri tercih etmenizi öneririz. Otsu bitkiler, aşağı doğru sorunsuzca ilerleyebildiği için daha uygundur.
Güneş ışığına karşı benzer hassasiyetteki bitkileri seçin
Dikey duvarınız için bitkileri belirlerken, güneş ışığına karşı benzer hassasiyeti olan bitkileri biraraya getirmeye özen gösterin. Bitkilerin tamamı güneş ışığı isteyen bitkiler, ya da tamamı gölge seven bitkiler olsun. Bitki seçimi yaparken, büyüme hızları benzer bitkileri biraraya getirmeniz de önem taşır. Aksi takdirde, daha hızlı büyüyen bitki, yavaş büyüyeni ezecektir.
Bahçecilik bilginizi kullanın
Dikey bahçe oluştururken, doğru toprak kullanımı ve bitkilerin doğru şekilde yerleştirilmesi çok önemlidir. Dikey bahçeler çabuk kurur. Saksı toprağı kullanarak, çabuk kuruyan dikey bahçenizin dayanıklılığını arttırabilirsiniz. Saksı toprağı, nemi daha uzun süre içinde tutacaktır. Dikkat edilmesi gereken bir diğer faktör de yer çekimidir. Daha az suya ihtiyaç duyan bitkilerin dikey bahçenin üst bölümüne yerleştirilmesi uygundur. Zira, üst bölümler daha çabuk kurur.
Önceden hazırlık yapın
Eğer ahşap bir palet ya da panelli bir konteyner kullanıyorsanız, bitkilerinizi birkaç hafta boyunca yatay olarak yetiştirmeniz gerekir ki bitkilerin kökleri güçlensin. Bunun yanı sıra, bitkileri birkaç hafta boyunca yavaş yavaş da dikleştirebilirsiniz. Burada önemli olan nokta, bitkilerin köklerinin güç kazanmış olmasıdır.
Damla sulama sistemi olabilir
Dikey bahçenin bakımı, normal bir bahçeye oranla biraz daha zahmetlidir çünkü çabuk kuruduğu ve suyu tutmadığı için sık sulamak gerekir. Özellikle geniş bir alanda dikey bahçe oluşturmayı planlıyorsanız, damla sulama sistemi yerleştirmeyi düşünebilirsiniz. Bu sayede, su tüm bitkilere yeterli sıklıkta ve aynı oranda dağıtılmış olur.
Birkaç ekstra bitkiyi yedekte bulundurun
Dikey bahçenizi oluştururken, birkaç bitkinin kuruma ihtimali vardır. Bu ihtimale karşı, ilk baştaki hazırlık aşamanızda birkaç bitkiyi de fazladan büyütün. Bu yedek bitkileri ihtiyaç durumunda kuruyan bitkilerin yerine kolayca yerleştirebilirsiniz. Yeni bitkileri yerleştirmek, bitkilerin arasında yer varsa, daha kolaydır.
Dikey bahçeler, bulundukları ortama doğallık ve huzur veren, yaşayan, güzel görünümlü dekoratif unsurladır. Dikey bahçeyi ev ve bahçenizde deneyimleyerek, bahçecilik bilginizi de bir ileri seviyeye taşıyabilirsiniz.
Bitkileri Dikey Büyütmenin Faydaları
Bahçeniz fazlasıyla kalabalıklaştıysa, dikey alanlardan da faydalanabilirsiniz. Kalabalık bahçelerde, mevcut alandan maksimum fayda sağlayabilmek için bitkileri dikey olarak büyütebilirsiniz. Özellikle tırmanan bitkiler, kılavuz bir destek sayesinde kısa zamanda büyüyüp, serpilir.
Bitkileri dikey olarak büyütmek için onlara yol göstermek gerekir. Bunun için elinizin altındaki kazık veya sopaları kullanın. Kullanacağınız kazık veya sopayı bitkinin gövdesine yakın bir noktada, toprağa saplayın. Tırmanan bitkiler bu direkler üzerinde yükselebilir. Uzun veya ağır bitkileri kazık veya sopaya bağlayarak, destek sağlamanız gerekir. Fazlalığı tepeden budayabilirsiniz.
Dikey Bitki Büyütmenin Faydaları
Bitkileri dikey olarak büyütmenin birçok faydası var.
- Daha temiz meyveler üretilir. Topraktan uzaklaştıkça, çürüme, böcek ve sümüklüböcek gibi zararlardan sakınılmış olur.
- Bitkilere daha fazla hava ve güneş ışığı ulaşır.
- Bitki bakımını ve hasatı kolaylaştırır.
- Daha az yere ihtiyaç duyar.
- Genellikle daha büyük ekin verir.
- Bahçede gölgelik bir alan yaratır.
- Soğuk havalarda bitkileri giydirmek için çerçeve oluşturur.
- Daha etkili sulamayı mümkün kılar.
- Böceklerin takibini ve kontrolünü kolaylaştırır.
- En erken, en temiz ve en uzun sureli ekinleri sağlar.
Tüm bu faydalar göz önüne alındığında, bahçenizdeki mevcut alanı daha verimli kullanmak için bitkilerinizi dikey olarak büyütebilirsiniz.