Hıdırellez Nedir? Ne Zaman Kutlanır?
Hıdırellez nedir? Anadolu’da uzun yıllardan beri kutlanılan bir bayram olan Hıdırellez, yazın gelişini müjdeler. Takvimlerde 6 Mayıs yazın başlangıcı olarak geçer. Hıdırellez ile yaz karşılanır.
Eski çağlardan beri kutlanılan Hıdırellez’de çeşitli ritüeller gerçekleştirilir. Ateşten atlama, bereket aşı pişirme, Hızır ve İlyas’ın hikayelerinin anlatılması, halaylar ve dileklerle Hıdırellez kutlanır.
Hıdırellez Nedir?
Rivayete göre yıl Hızır ve Kasım olarak ikiye ayrılır. Mayıs itibariyle Hızır ile yaz ayları başlar. Yaz başlangıcında doğanın yeşermeye başladığı güne yeşil manasına gelen Hıdır, bu gün Hıdır ile İlyas’ın buluştukları rivayetine göre de bu güne Hıdırellez (Hıdır+İlyas) denilmiştir.
Geleneksel olarak kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Hıdırellez miladi takvime göre 6 Mayıs, Rumi takvime göre 23 nisan günü kutlanmaktadır. 6 Mayıs’tan 4 Kasım’a kadar Hızır Günleri, 5 Kasım’dan 5 Mayıs’a kadar Kasım Günleri’dir.
Bu sebeple kış günlerinin bitip yaz günlerinin başladığı bu günde bayram yapılır ve bu gün şenlik havasında geçer.
Hıdırellez kutlamaları genellikle ağaçlık alanlarda, su kenarlarında kutlanır. Bu alanlara Hıdırlık dendiği de olur.
Hızır kimdir?
- Hızır baharın, tazelenmenin sembolüdür.
- Hızır’ın zor durumda kalanlara yardım edeceğine inanılır.
- Bolluk ve bereket getirir.
- Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini sağlar.
- Uğur ve kısmet sembolüdür.
- Mucize sahibidir.
Hıdırellez günü Hızır’ın uğradığı yere bereket getireceği inancıyla çeşitli uygulamalar yapılır. Bu gece yiyecek kaplarının, para keselerinin ve ambarların kapıları açık bırakılır.
Bunun haricinde gül ağacının dallarına dilekler asılır. Kırmızı kurdeleye bağlanan dilekler ağacın dallarına asılır ve asan kişi bir yıl boyunca dileğinin gerçekleşmesini bekler.
Hıdırellez günü bir ateş yakılır ve şenliğe katılanlar bu ateşin üstünden atlarlar. Ateşten atlarken dilek dilenir.
Anadolu’da 5 mayıs gecesi kapının önüne bir kase süt konur. Bu süt yoğurda dönüşürse evin bereketinin artacağına inanılır.
Aynı amaçla eşit boyda iki soğandan birine beyaz ip, diğerine siyah ip bağlanır. Sabah kalkıldığında beyaz ip bağlanan daha çok büyümüşse o yılın iyi geçeceği, siyah ip bağlanan daha çok büyümüşse o yılın çiçeli geçeceğine inanılır.
Hıdırellez vesilesiyle, baharın bereketi üzerinize olsun.
dilekler ne zaman yazılır ne zaman denize atılır
Merhaba Meltem Hanım,
İlyas ile Hızır’ın yeryüzünde buluştuklarına inanılan Hıdrellez’de dilek dileme ve dileği denize atma geleneği şöyle:
Gece saatlerinde gül ağacının altında dilek dilemeli ve ağacı sabaha karşı tekrar ziyaret etmelisiniz. Dileğinizi ağacın dibine tahta parçaları ile yapabileceğiniz gibi (örneğin ev sahibi olmak istiyorsanız, tahta parçalarından ev yapmak), bir kağıda yazarak gül ağacına da asabilirsiniz. Dileğinizi denize atmak için, gül ağacının dibine dikmeniz gerekir. Hıdrellez gününün gecesinde, dileğinizi gül ağacının dibinden çıkardıktan sonra, gün ağarmadan önce denize atmanız gerekir.
Umarız, tüm güzel dilekleriniz gerçek olur. @Meltem