Pestisit Nedir? Zararları Nelerdir?
Pestisit nedir merak ediyor musunuz? Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, son günlerde sıkça karşımıza çıkan pestisitin zararları hakkında uyarıyor.
Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın üniversitelerden görüş istediği, tarımda kullanılan 41 pestisit etken maddesinin yol açtığı zararları açıkladı. Yapılan araştırmaya göre, Bakanlığın listesindeki 41 etken maddeden 8’i solunduğunda ölümcül etki gösteriyor, 12 madde kanser tehlikesi taşıyor, 19 madde çocuklar için çok tehlikeli, 15 madde beyne zarar veriyor, 26 madde üreme sistemini bozuyor, 13 etken madde çiftçiler ve tarım işçileri için çok zararlı.
41 Etkin Madde Araştırıldı
AB tarafından Sivil Toplum Diyaloğu Programı kapsamında desteklenen proje kapsamında oluşturulan Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, bakanlığın üniversitelere gönderdiği listede yer alan pestisitlerin insan, doğal hayattaki diğer canlıların sağlığı ve çevresel toksisite açısından ne gibi zararlara yol açtığını araştırdı.
Yapılan araştırmada Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Uluslararası Kanser Araştırmaları Kurumu (IARC), ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), Pestisit Eylem Ağı (PAN), Greenpeace ve Uluslararası Temel ve Uygulamalı Kimya Birliği (IUPAC) kurumları tarafından yapılan değerlendirmeler esas alındı. Bu kurumların periyodik olarak çıkardığı yayınlarda veya resmi internet sitelerinde pestisitlerin yol açtığı zararlar üzerine çeşitli bilgiler mevcut.
Proje danışmanlarından Dr. Bülent Şık’ın, Ağ adına yaptığı araştırma, 41 etken maddenin hem insan hem de diğer canlılar için ölümcül tehlikeler barındırdığını ortaya koyuyor.
41 Pestisit İçin Yapılan Araştırmadan Öne Çıkan Sonuçlar
8 Etken madde ölümcül: Bakanlığın listesindeki 41 etken maddeden 8’i solunduğunda ölümcül etki gösteriyor.
12 Madde kanser tehlikesi taşıyor: 41 pestisit etken maddesinin 7’si muhtemel, 5’i olası karsinojenik. Karsinojenik maddeler solunduğunda, ağız yoluyla alındığında veya deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna neden olabiliyor.
19 Madde çocuklar için çok tehlikeli: 5’i şüpheli olmak üzere, 19 etken madde hormonal sistem bozucu özellik taşıyor. İnsan ve hayvan bedeninin birçok işlevini hormon sistemi düzenlediği için, hormonal sistem bozucu pestisitler vücudu pek çok açıdan etkiliyor. Bu etkilerden bazıları: Hormonla ilişkili kanser türleri (prostat, testis, meme), metabolizma bozuklukları (obezite, diyabet), üreme fonksiyonu bozuklukları (doğurganlığın azalması, çocuklarda cinsiyet gelişim bozukluğu, örneğin erken ergenlik), kalp ve damar hastalıkları, zihin ve davranış bozuklukları. Hormonal sistem bozucu pestisitler, özellikle çocuklar ve anne karnındaki bebekler için daha tehlikeli.
13 Madde beyne zarar veriyor: 4’ü şüpheli olmak üzere, 13 etken madde nörolojik gelişime zarar veren özellikte. Hiperaktivite, davranış bozuklukları, düşük IQ, yol açtığı zararlardan bazıları.
26 Madde üreme sistemini bozuyor: 9’u şüpheli olmak üzere, 26 etken madde üreme sistemi için zararlı niteliğe sahip. Bunlar, üreme sistemine toksik etkiler gösteren, üreme fonksiyon ve kapasitesini azaltan, doğurganlığa veya doğmamış çocuğa zarar verebilen maddeler.
Çiftçiler tehlikede: 13 etken madde çiftçiler ve tarım işçileri için çok zararlı.
Ekosisteme zarar veriyor: 10 etken madde arılar, 10 etken madde faydalı böcekler, 3 etken madde kuşlar, 10 etken madde suda yaşayan canlılar, 1 etken madde su yosunları için çok zehirli.
Biyolojik birikim ve kalıcı kirlilik: 3 Etken madde biyolojik birikim yapıyor, 5 etken madde ise uzun süre çevrede kalarak zehirli etkisini koruyabiliyor.
Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın Önerisi
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın listesinde yer alan pestisit etken maddelerinin yasaklanmasına yönelik tartışmalar uzun zamandan beri sürüyor. Bu etken maddelerin insan sağlığına ve doğal yaşama çeşitli zararları bulunuyor. Ayrıca Bakanlığın listesinde yer alan 41 adet pestisitten dokuzu (Glyphosate, Beta-Cyfluthrin, Cyfluthrin, Formetanate, Malathion, Tefluthrin, Zeta-Cypermethrin, Fenamiphos ve Zinc Phosphide) haricinde diğer 32 adet pestisitin Avrupa Birliği’nde kullanımına onay verilmiyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Avrupa Birliği’nde onay verilmeyen bu pestisitlerin ülkemiz tarımında neden kullanıldığına bir açıklama getirmesi gerekiyor.
Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, insan sağlığına ve doğal hayata daha fazla zarar vermemek için Bakanlığın üniversitelerden görüş istediği 41 adet pestisit etken maddesinin kullanımının yasaklanarak topraklarımızın, suyumuzun ve tüm canlıların gıdasının zehirlerden temizlenmesini talep ediyor.
Pestisit Nedir?
Pestisit, endüstriyel tarımda mantar, böcek, yabani ot vb. gibi bir tarımsal arazide yetiştirilen ürün dışında kalan çeşitli etkenlere karşı kullanılan zehirli kimyasallar için kullanılan genel addır. Yetiştirilen ürünü yukarıda sözü edilen etkenlerden korumak için tarım ilacı da denilen pestisitler kullanılmakta. Ancak Türk Dil Kurumu’na göre “ilaç”, bir hastalığı iyileştiren ya da önleyen madde anlamına gelir. Oysa “tarım ilacı” olarak bilinen pestisitler, herhangi bir hastalığı iyileştirmediği gibi; toprağı, suyu, havayı bunların sonucu olarak da hayvanları ve insanları zehirlemektedir.