Temizlik Malzemeleri Nelerdir?

Temizlik malzemeleri nelerdir? Çamaşır yıkarken hangi malzemeler kullanılır? Daha temiz çamaşırlar için ihtiyaç duyacağınız malzemeleri bir araya topladık.

Temizlik malzemeleri konusunda Leman Subaşı Kız Enstitüleri için hazırladığı Ev İdaresi adlı kitapta şu bilgilere yer vermektedir:

Eriticiler

Su:

Temizlik malzemeleri içinde ilki sudur. Temizlik işlerinde kullanılan gereçlerin en mühimi sudur. Suyun temiz, mikropsuz, renksiz ve kokusuz olması şarttır. Bazı sular erimiş kalsiyum ve magnezyum tuzları ihtiva ederler. Böyle sulara sert sular denir. Sabunu köpürtmez, çamaşırı iyi temizlemez. Bu sularda sabunun kireçle birleşmesinden meydana gelen tanecikler, çamaşırlar çalkansa da üzerinde kalır, elyafı keserek yıpranmasına sebep olur. Sert sularla yıkanmış çamaşırlar tozlu görünür ve sert olurlar. Suyun sertliği iki türlüdür.

Daimi Sertlik: Suda erimiş halde kalsiyum sülfat bulunmasından ileri gelir. Suya soda ilave etmekle giderilir.

Geçici Sertlik: Kireç taşının karbondioksitli suda erimesiyle meydana gelir. Bu sular kaynatılır veya bir müddet ısıtılırsa erimiş olan kalsiyum karbonat ayrılır. Bu esnada karbondioksidin bir kısmı uçar, hasıl olan kalsiyum karbonat sudan ayrılır. Suyun sertliğini gidermek için özel araçlardan faydalanılır. Vebolit süzgecinden geçen su kalsiyum tuzları yerine kolay eriyen sodyum tuzları ihtiva eder. Sabunun çabuk köpürmesini sağlar. İçinde demir bulunan suların rengi kırmızıtraktır. Çamaşır bununla yıkanacak olursa suyun rengini alır. İlaçla müdahele edilmedikçe geçmez.

Sabun:

Temizlik işlerinde kullanılan mühim bir gereçtir. Hayvansal veya bitkisel yağ asitlerinin sodyum veya potasyum hidroksitle birleşmesinden elde edilir. Sabunları yapıldıkları maddeler ve kullanılma biçimlerine göre çeşitleri vardır.

Çekirdek Sabunlar: Gerek katı, gerek sıvı yağların doyum hidroksitle birleşmesinden elde edilir. Bunlar iyi birer banyo ve çamaşır sabunudur. İyi bir çekirdek sabunu beyaz, hoş kokulu, sert olur. Kesildiği zaman dağılmaz. Yüzeyi hafif yağlı gibidir. Kurudur. Kullanıldığı zaman küçülür. Fakat şekli bozulmaz. Suda eridiği zaman tortu bırakmaz.

Arap Sabunları:  Arap sabunu temizlikte pek çok alanda kullanılabilir. Bulaşık temizliğinden çamaşıra, halı temizliğinden cam yüzeylere kadar pek çok alanda sabun kullanabilirsiniz. Arap sabunu doğal bir sabundur. Fakat doğru sabunu bulmalısınız. Bazı Arap sabunları atık sabunlardan üretilir. Bazıları ise yanmış yağlardar. Siz kaliteli bir sabun bularak onu kullanmalısınız.

Bulaşık Makinesi Deterjanı Olarak Arap Sabunu: Doğal içeriği sebebiyle zehirsiz bir temizlik vadeden Arap sabunları bulaşık makinesinde de kullanılabilir. Deterjan bölümüne sıvı sabunu ekleyin, parlatıcı bölümüne de elma sirkesi ilave edin. Bulaşıklarınızı bu şekilde yıkayarak mükemmel bir sonuç elde edebilirsiniz.

Ocak ve Fırın Temizliğinde Kullanımı: Ocak ve fırınlar sık lekelenen mutfak araçlardır. Buralardaki lekelerden sabun yardımıyla kurtulabilirsiniz. Ocağın ya da fırının üzerindeki lekeye ılık su damlatın ve bir dakika bekleyin. Böylece leke yumuşayacaktır. Ardından lekeyi sabun yardımıyla silin. Lekenin kolayca çıktığını göreceksiniz.

Banyo ve Tuvalet Temizliğinde Kullanımı: Fayansları, lavaboyu, derzleri ve duşakabini sabun yardımıyla silebilirsiniz. Klozeti sabun yardımıyla iyice ovalayın, ardından üzerine bir kova sıcak su dökün. Klozet pırıl pırıl olur. Ayrıca kokulardan da bu yöntemle kurtulabilirsiniz. Aynı şekilde lavaboyu, fayansları ve derzleri de temizleyebilirsiniz.

Sabun Tozları: Ya saf sabun tozu veya içine soda ve sodyum perborat gibi bazı maddeler katılarak temizleme özellikleri artırılmış sabun tozları meydana getirilir. Perborat yıkama esnasında bir yükseltme tesiri oluşturarak yıkanan eşyanın renginin daha fazla beyazlaşmasını sağlar (Persil, Tursil gibi).

Çözücü Sabunlar: Bu sabunların içinde yağları çözen organik bir çözücü bulunur. Çok kirli ve yağlı çamaşırların temizlenmesinde kullanılır. Sert sabunlara benzerler. Kireçli sulara daha çok dayanırlar. İçindeki çözücülerin başlılacaları şunlardır: Terebantin, benzin, klorofrom, aseton vb.

Sentetik Deterjanlar

Sentetik deterjan, yapısı sabunun kimyasal yapısına benemeyen bir temizleyici madde grubuna girer. Sert sularda ve yağlı bir ortamda dahi kolayca köpürmeleri sebebiyle sıklıkla tercih edilirler. Toz ve sentetik deterjanlar vardır.

Sodyum Karbonat (Çamaşır Sodası)

Doğada saf ve kristaller halinde bulunur. Deniz bitkileri ve göl sularından elde edilip doğal soda ismini alır. Ülkemizde Van Gölü’nden çıkarılır. Açıkta kalınca içindeki su buharlaşarak toz haline gelir. Suyun sertliğini giderir. Kirleri yumuşatır. Yağları eritir. Fazla kullanılması halinde elyafı yıpratır. Çamaşır ve bulaşık yıkamada, temizlik ve boya işlerinde kullanılır. Az da olsa tahriş edici bir madde olduğundan, kullanırken eldiven giyilmesi önerilir.

Çamaşır Yıkamada

  • 1 ölçek çamaşır sodası
  • 1 ölçek boraks
  • Yarım ölçek karbonat
  • Doğal sabun

Tüm malzemeleri karıştırın. Elde ettiğiniz malzemeyi çamaşır makinesinde kullanabilirsiniz.

Elde Bulaşık Yıkamada

  • 1 ölçü çamaşır sodası
  • 1 ölçü boraks
  • 10 damla uçucu limon yağı

Tüm malzemeleri karıştırın. Elde ettiğiniz malzemeyi bulaşık yıkamada kullanabilirsiniz.

Potasyum Karbonat

Bitkilerin köklerinden ve kimyasal usüllerle elde edilir. Ülkemizin pek çok yerinde vardır. Yanan odun ve mangal kömürü eklenerek bir kap içine konur. Üzerine su konulup durulması beklenir. Yıkama sularına bu sudan bir miktar ilave edilerek suyun sertliği giderilir.

Temiz olduğu zaman rengi beyazdır. Hayvansal lifleri eritir. Bitkisel lifleri ve renkleri bozar. Suyun sertliğini giderir. Yağları eritir. Kuvvetli olduğu için fazla kullanılmamalıdır.

Amonyak

Amonyak azot ve hidrojenin gaz halindeki birleşiğidir. Az miktarda havada bulundur. Hayvansal ve bitkisel maddelerin çürümesiyle oluşur. Kimyasal yöntemle elde edilir.

Renksiz, keskin kokulu, zehirli bir gazdır. Kolaylıkla sıvılaştırılabilir. Günlük işlerde %10 oranında sulandırılarak kullanılır. Baz etkisi gösterir. Koklanmamalıdır. Gözler ve cilt için zararlıdır.

Çamaşır ya da temizlik sularına az miktarda ilave edilecek olursa fazla köpük yapar. Leke çıkarmada, karınca ve akrep sokmasında kullanılır. Kullanılmadan önce şişe iyice çalkalanmalı. Serin yerde, ağzı sıkıca kapalı şekilde muhafaza edilmelidir.

Boraks

Deterjan güçlendirici olarak kullanılan boraks; oksijen, sodyum, su ve borun karışımından oluşan kimyasal bir maddedir. Boraksın diğer adı sodyum borattır. Rengi beyazdır ve doğada toz ya da kristal halinde bulunur. Suda çözünebilir.  Boraks ev temizliğinde yardımcı madde olarak kullanılabilmektedir.

Çamaşır Temizliğinde: Çamaşırlarınızı elde yıkıyorsanız deterjan ya da Arap sabunu ile birlikte boraks kullanabilirsiniz. Suya deterjan ya da Arap sabunu koyun. Üzerine de bir miktar boraks ekleyin. Çamaşırlarınız bu suda yıkayın. Çamaşır makinesinde yıkıyorsanız, deterjan gözüne bir ölçü boraks ekleyin.

Bulaşık Temizliğinde: Bulaşık makinenizin deterjan gözüne 1 yemek kaşığı boraks, 1 su bardağı limon tozu ve 15 damla limon yağı karışımını koyun. Her yıkama öncesinde bu karışımı makinenize ekleyebilirsiniz.

Yer Temizliğinde: Zeminlerin temizliğinde de borakstan faydalanabilirsiniz. 1 yemek kaşığı boraks, bir bardak sirke ve 10 damla lavanta yağı karışımını kullanabilirsiniz.

Halı Temizliğinde: Bir kapta 1 su bardağı boraks ve karbonatı karıştırın. Halınızın kirli bölgesine bu karışımı sürün ve 1 saat bekleyin. Böylece hem kiri temizlemiş olursunuz hem de kötü kokuyu engellersiniz. Zeminlerden halıya, çamaşırlardan bulaşığa evi çeşitli yerlerinin temizliğinde boraks kullanabilirsiniz.

Çamaşırda kullanılan temizlik malzemeleri bunlardı. Kolay gelsin.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu