Yenilebilir Nightshade Sebzeler
Nightshade familyası, tarım ürünleri, tıbbi bitkiler ve baharatlara kadar bir dizi bitkiyi içerir.
Bu geniş aileye mensup bitkilerin bir kısmı alkaloid içermeleri bakımından zehirlidir. Fakat itüzümü (nightshade) ailesinin yenilebilir kısımları da vardır ve onlar oldukça besleyici özelliktedir.
Örneğin filizlenmiş patatesin yenilmeyeceği söylenir. Peki neden? Idaho Üniversitesi’nde doçent Dr. Nora Olsen, “Bir patates alkaloide sahip olabilir, ışığa maruz kaldığı için filizlenebilir. Bu durumda, zehirli alan yeşile döner. Yeşil kısım zararlıdır, fakat patatesin kalan kısmı zararlı değildir” diyor.
İtüzümü ailesinin yenilebilir üyeleri oldukça besleyici olma eğilimindedir. Eğer mide ağrısı, bulantı veya kızarma gibi kötü reaksiyonlar yaşarsanız, doktorunuza danışın ve alerjiler için test yaptırın.
Ayrıca itüzümü (nightshade) familyasından sebzelerde (örneğin domates, patates, patlıcan) bol miktarda lektin bulunur.Bu da sindirim sorunu oluşturabilir. Kendi vücudunuzun nelere tepki verdiğiniz izlemelisiniz. Sindirim sorunları yaşamıyorsanız bunları güvenle tüketebilirsiniz.
Yenilebilir “Nightshade Vegetables”
Patates
Patates, patlıcangiller familyasından, yumruları yenen otsu bitkidir. Patatesi serin, rutubetsiz, karanlık ve devamlı hava alan yerlerde saklayabilirsiniz. 5 – 10 derece patatesi saklamak için ideal sıcaklıktır. Donmaya yakın sıcaklıkta saklanan patates siyahlaşır ve yumuşar. Gereğinden fazla sıcaklık ise, patatesin filizlenmesine neden olur.
Patates polietilen veya plastik torbalarda saklanmaması gerekir. Patatesi hava alan poşetlerde saklanması gerekir. Üst üste gelen patatesler hava alamayınca hemen çürümeye başlar. Bu yüzden patatesin sıkı olmayan filelerde bekletilmesi gerekir. Patates çabuk bozulduğu için zaman kaybetmeden tüketilmesi gerekir.
Domates
Domates patlıcangiller ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitki türüdür. Domates tazeliğini yitirmeye başladıysa tuzlu suyun içinde yarım saat bekletin. Domatesleri buzdolabına yerleştirmeden önce saplarını çıkarın ve sap yerleri altta kalacak şekilde, birbirine değmeden dizin. Böylece domateslerinizi buzdolabında uzun süre muhafaza edebilirsiniz.
Domates çekirdekleri yemeğe ekşi bir tat verebilir. Yemeğinizin ekşi olmasını istemiyorsanız domatesi yemeğe katmadan önce çekirdeklerini çıkarın.
Aldığınız domatesin uzun süre dayanmasını istiyorsanız, onları serin, rutubetsiz ve karanlık bir yerde tutun. Böylece domatesler 14 gün dayanabilirler.
Patlıcan
Mor renkli sıcak iklim meyvesi olan patlıcan, Türkiye’de yemeklerde, kızartmalarda ve salatalarda çok sık kullanılır.
Biber
Biber, patlıcangiller familyasından, Türkiye’de bol yetişen, tazeyken yeşil ve çoğu zaman acı meyveleri olan bitki türlerine verilen addır.
Sarı, yeşil ve kırmızı olmak üzere birçok çeşidi vardır. Çarliston biber, sivri biberden daha kalın, daha etli ve genellikle tatlıdır. Domates biberi, domatese benzer, yayvan yapılıdır. Dolmalık biberin yeşil ve sarı cinsleri vardır. Dolmalık biber de fazla olgunlaşınca veya güneşte kurutulunca kızarır.
Goji Berry
Goji Berry, diğer bütün küçük renkli meyveler gibi antioksidanlar açısından zengin bir meyvedir. Bu nedenle yine tüm küçük taneli meyveler gibi vücudun atıklardan ve zararlı maddelerden temizlenmesine yardımcı. Aynı zamanda iyi bir C vitamini ve lif kaynağı.
Bir avuç Goji Berry’i ara öğünde meyve yerine tüketebilirsiniz. Müslilerinizin ve salatalarınızın içerisine ilave edebilirsiniz. Kuruyemişler ile karıştırarak atıştırmalık olarak tüketebilirsiniz. Tavuk yemeklerinde tavukla pişirdiğiniz sebzelere ilave edebilirsiniz. Kek ve ekmeklerinize ilave edebilirsiniz. Pilavlarınızda kuş üzümü yerine tercih edebilirsiniz.