Zinya Çiçeği Bakımı
Zinya çiçeği yazlık çiçeklerin en tercih edileni ve dayanıklısıdır. Zinya halk arasında “kirlihanım” olarak da tanınmaktadır. Peki bakımı nasıl yapılır?
Zinya çiçeği yarı dayanıklı, tek yıllık ve 40 cm ile 100 cm kadar boylanabilen bitkilerdir. Tohumla üretilen, hemen hemen bütün yaz boyunca verdikleri çeşitli renkte ve şekilli çiçekleriyle bahçeleri süslemede kullanılan bir çiçektir.
Bahçelerde özellikle de sebze tarhlarında çok kullanılan bu çiçekli bitkinin yirmiye yakın türü vardır. Kesme çiçek olarak da çok gösterişlidir. Sarıdan koyu kırmızıya ateş serisinin bütün renklerini içerir. Sıcak iklimli yerlerde, masrafsız, fazla emeksiz yetiştirilebildikleri gibi içeride de kullanılabilir. Zinyalar, çabuk gelişir ve yaz ortasından donlara kadar çiçek açar.
Geniş, mızrağımsı yaprakları ve yalın ya da katmerli çiçekleri vardır. Kışa kadar devamlı olarak çiçek açar. Boylarına göre bodur ve boylu, çiçeklerine göre yalınkat, katmerli, iri ve ufak diye çeşitleri vardır. Yaprakları sert ve kaba yapılıdır. Bazıları 90 cm kadar boylanır bazıları da daha kısa boyludur. Çiçek başçıklarının boyutları da 12,5-15 cm arasında değişir.
Zinya Çiçeği Nasıl Bakılır?
Bol güneşe ihtiyaçları vardır. Zinyalara yeterli ışık ve havadar bir yer sağlanır fakat sıcaklık 15-16 derecenin altına düşmemeli, hava akımından sakınmalıdır. Bol gübreli ve tınlı toprakları çok sever. Suyu seven bir bitki olduğu için sık sık sulanmalıdır.
Zinyanın tohumları nisan-mayıs ayı içerisinde adi yastıklara serpme olarak ekilir. Burada meydana gelen fideler 5-6 yaprak olunca üretme tavalarına veya park ve bahçelerdeki yerlerine şaşırtılır. Havalar ısındığında tohumlar dışarıya da ekilebilir. Sonra boylu türler ve çeşitlerinin fideleri, 30–37,5 cm ara ile seyreltilir; küçük çeşitler için 20-25 cm aralık yeterlidir.
Zinya Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?
Zinyaları tohumla üretmek çok kolaydır. Sıcak bölgelerde, mart ayında tohumları üretim torfuna atılabilir ya da mayıs ayında doğrudan toprağa ekilebilir. Toprağa ekilenlerin boyları 5–10 cm’ye geldiği zaman fazlalıkları ayırmak (seyreltmek) gerekir. Tohumdan elde edilenler 15 günde filizlenir, boyları 10 cm’ye gelince küçük keselere ya da plastik saksılara geçirilir. Nisanda daimi yerlerine dikilebilir.
Saksıda çok gösterişli olmazlar ama bahçesi olmayan ve bu güzel bitkiden yararlanmak isteyenler çok sık olmak koşuluyla büyük bir saksıya dikebilirler. 5.4. Bakım İşlemleri Zinya çabuk büyür ve dallanır. Bu yüzden, fidelerini dikerken 40-50 cm aralık vermelidir. Güneşi ve suyu sever. Bunlara gelişme döneminde bol su verilmesi önemlidir. Bol çiçek ve bol tohum verir. Bazı çiçeklerin çapı 15 cm genişliğindedir.
Fidelerin kökleri, saksı kenarlarına ulaşmadan önce saksı değiştirilmeleri gerekir. Bu amaçla sera sıcaklığı yaklaşık 3 0C kadar düşürülür, tomurcukları göründüğünde haftalık sulamaya geçilir, saksılara bu arada kâfi miktarda sulu gübre ile kemik tozu verilir.
Zinya, zahmetsiz bir bitki olmakla birlikte sulama işleminin yine de akşam ve dipten yapılması gerekir. Bitkinin daha çok çiçek vermesi ve yayılması için her on beş günde bir çiçekli bitki besini verilmesi, solan çiçeklerin düzenli olarak kesilmesi ve ilk sürgünlerde 45 filiz kırma gereklidir. Yaprakları hafif tüylü olan bu bitki, sıcak havalarda yaprak mantarına karşı çok duyarlıdır.
